نرم افزارهاي موبايلي سخنگوي زبان انگليسي ! راهگشا يا مشكل ساز!؟
اين روزها تبليغات گسترده اي براي فروش نرم افزار هاي موبايلي سخگوي زبان انگليسي كه ادعا مي كنند بدون نياز به يادگيري زبان مشكل دارنده ي آن را در كشورهاي انگليسي زبان و سايز نقاط دنيا در هنگام سفر رفع رفع مي كنند. زبان انگليسي به عنوان زبان بين المللي كه در تجارت ، سياست و تعاملات فرهنگي كاربرد گسترده اي دارد ، در ٦ دهه اخير با تقاضاي روزافزون در كشورهاي مختلف مواجه بوده است . همگان متناسب با شغل خود به دنبال يادگيري سريع زبان انگليسي بوده اند و از اين حيث قانون عرضه و تقاضا نيز شامل زبان انگليسي شده است . در هر زمينه اي كه تقاضا زياد باشد طبيعي است كه عرضه نيز زياد مي شود اما لزوما هر عرضه اي ، استاندارد و با كيفيت نيست. با توجه به اينكه يادگيري زبان انگليسي پروسه اي زمان بر است و مستلزم حضور در كلاس و صرف وقت است و از طرفي خيلي از بزرگسالان كه به اقتضاي شغلي شان زمان زيادي براي صرف يادگيري زبان انگليسي ندارند و در نتيجه به دنبال راه هاي ميانبر براي رفع مشكل زباني خود هستند . متاسفانه وقتي كه نياز مبرمي پيش مي ايد تبليغات توخالي نيز در كمين نشسته اند !
با اين مقدمه ، مي خواهيم پاسخي كوتاه به اين سوال و يا تبليغ گسترده بدهيم كه آيا با نصب فلان نرم افزار بر روي گوشي تلفن همراه نياز به يادگيري مرحله به مرحله زبان انگليسي از بين مي رود؟ پاسخ منفي است.
زبان انگليسي و يا هر زبان ديگري ساختار بسيار پيچيده اي دارد كه از لحاظ علم زبان شناسي ويژگي هاي خاصي دارد كه بر اين اساس چنين تبليغاتي اصولا نشدني است !
يكي از ويژگي هاي زبان ، بر اساس قانون زبانشناسي موسوم به بي نهايت بودن است . يعني با قواعد محدود finite مي شود بي نهايت infinite جمله و عبارت زباني توليد كرد . بنابراين ادعاي توليد نرم أفزاري كه بتواند بي نهايت جمله قابل مفهوم توليد كند اغراق امير و نشدني است . ويژگي ديگر زباني، unpredictable يا غير قابل پيش بيني بودن جملات و عبارت هايي است كه متكلم آن در شرايط ويژه مي تواند آن را توليد كند . چون توليد كننده جملات و عبارات زباني ، موجودي است به نام انسان كه داراي إحساسات و حالت هاي متغير است كه در شرايط مختلف نمود هاي متفاوتي دارد ، بنابراين همين ويژگي غيرقابل پيش بيني بودن عبارت هاي توليدي زباني كه مورد تاكيد زبان شناسان است، چنين ادعاهاي كه مطرح مي كنند كه با تصب فلان نرم افزار مشكل زبان در مسافرت را حل كرده اند، كاملا توخالي و تبليغي است. به عنوان مثال ، تصور كنيد كه در رستوراني محلي در فلان كشور شما گوشي تلفن خود را در آورده ايد و در خواست نوشيدني ليموناد كرده ايد !!! و گارسون يا پيشخدمت مي گويد ليموناد ندارد و در عوض به شما تنوعي از نوشيدني را پيشنهاد مي كند و به ويژه نوشيدني هاي محلي با تركيبات خاص خود كه چنين حركتي بسيار معمول و محبوب است ! پاسخ مشخص است كه نرم افزار شما به هيچ دردي نخورده است !
يكي ديگر از مقولات مهم زبانشناسي و فلسفي مبحث discourse است كه بر اساس آن براي درك گفتگوها و يا متون نياز به درك ساختار هاي زماني – مكاني و مدل هاي ذهني است كه امري نسبتا پيچيده و نياز مند زمان و پروسه هاي يادگيري است.
خلاصه اينكه ، بر اساس همين چند ويژگي خاص زباني است كه هنوز غول هاي IT و تكنولوژي دنيا مثل Google, Microsoft هنوز نتوانسته اند سرويسي ارايه دهند كه بتواند به طور كامل بحث زبان و ترجمه را مرتفع كنند . بنابراين نبايد در دام چنين تبليغاتي افتاد و براي حل مشكل زباني راه ساده است و آن هم گام نهادن در راه آموزش است.
نويسنده : اميد خزاني